Anaplastik Astrositom Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Tedavisi

Anaplastik astrositom (anaplastic astrocytoma), nadir görülen bir malign (kötü huylu) beyin tümörüdür. Anaplastik astrositoma, bir astrositom beyin tümürü türüdür ve grade 3 astrositom veya malign astrositom olarak da adlandırılmaktadır.

Astrositomlar, astrositler adı verilen yıldız şeklindeki beyin hücrelerinden gelişen tümörlerdir. Astrositler ve benzeri hücreler, beyin ve omurilikte bulunan diğer sinir hücrelerini çevreleyen ve koruyan dokuyu oluşturur. Toplu olarak, bu hücreler glial hücreler olarak bilinir ve oluşturdukları doku glial doku olarak adlandırılır. Astrositomlar da dahil olmak üzere glial dokudan kaynaklanan tümörler topluca gliomalar olarak adlandırılır.

Astrositomlar, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından geliştirilen bir derecelendirme sistemine göre sınıflandırılmaktadır. Astrositomlar, hücrelerin ne kadar hızlı çoğaldıklarına ve yakındaki dokuya yayılma ihtimallerine (sızmalarına) bağlı olarak dört dereceli (grade) olarak sınıflandırılır.

Derece (grade) 1 ve 2 astrositomalar malign değildir (iyi huylu) ve düşük dereceli olarak sınıflandırılır. Derece 3 ve 4 astrositomlar maligndir (kötü huylu) ve yüksek dereceli astrositomlar olarak sınıflandırılır. Anaplastik astrositomlar, derece 3 astrositomlardır. Evre 4 astrositomlar ise glioblastoma olarak bilinir. Düşük dereceli astrositomlar zaman içinde daha yüksek dereceli astrositomlara dönüşebilir.

Anaplastik astrositom ve glioblastom birlikte pediatrik (çocukluk çağı) beyin tümörlerinin yaklaşık yüzde 10’unu oluştururlar.

Anaplastik astrositomlar, 2. derece bir astrositomdan dönüşebilirler veya doğrudan 3. derece astrositom olarak astrositlerden ortaya çıkabilirler. Bunla birlikte anaplatik astorsitomlar da derece 4 astorsitomaya (glioblastoma) dönüşebilir.

Anaplastik Astrositom Ne Kadar Yaygındır?

Bu tümörlerin kesin insidansı bilinmemektedir. Anaplastik astrositomalar nispeten nadirdir, tüm primer beyin tümörlerinin yaklaşık % 1-2’sini oluşturur. Anaplastik astrositoma ve glioblastoma multiforme, genel popülasyonda 100.000 kişi başına 5-8 kişiyi etkilediği tahmin edilmektedir.

Anaplastik astrositomlar yetişkinlerde çocuklardan daha sık görülür. Yetişkinlerde anaplastik astrositomlar genellikle 30 ila 50 yaş arasında gelişir. Çocuklarda ise genellikle 5 ila 9 yaş arasında gelişir.

Anaplastik Astrositom Neden Olur?

Anaplastik astrositomların kesin nedeni bilinmemektedir. Araştırmacılar, genetik ve immünolojik anormalliklerin, çevresel faktörlerin (örneğin, ultraviyole ışınlarına maruz kalma, bazı kimyasallar, iyonlaştırıcı radyasyon), beslenme, stres ve / veya diğer faktörlerin, belirli kanser türlerine neden olmada rol oynayabileceğini düşünüyor.

Araştırmacılar, kansere neden olabilecek birçok faktör hakkında daha fazla bilgi edinmek için devam eden temel araştırmalar yapmaktadır.

Nörofibromatozis tip 1 (NF1), Li-Fraumeni sendromu veya tuberoskleroz (tüberoz skleroz) gibi bazı genetik bozuklukları olan kişilerde anaplastik astrositom gelişme riski daha yüksektir.

Anaplastik astrositomalar ayrıca vinil klorüre maruz kalma ve beyne yüksek dozda radyasyon tedavisi ile de ilişkilendirilmiştir.

Anaplastik Astrositomun Belirtileri

Anaplastik astrositomun semptomları tümörün tam konumuna ve büyüklüğüne bağlı olarak değişir. Çoğu semptom beyindeki artan basınçtan kaynaklanır. Anaplastik astrositoma genellikle zamanla yavaş gelişir, ancak hızla gelişebilir.

Beyindeki artan basınç, tümörün kendisinden veya beyindeki ventriküller adı verilen sıvı dolu boşlukların tıkanmasından kaynaklanabilir, bu da beyindeki beyin omurilik sıvısının (bos) anormal birikimine neden olur.

Genel olarak anaplastik astrositomlarla ilişkili semptomlar şunları içerir:

• Baş ağrısı (genellikle sabah uyandıktan sonra)
• Uyuşukluk
• Mide bulantısı ya da kusma
• Davranış değişiklikleri
• Nöbetler
• Hafıza kaybı
• Görme problemleri
• Koordinasyon ve denge problemleri

Nasıl Teşhis Edilir?

Anaplastik astrositom tanısı, ayrıntılı bir klinik değerlendirmeye, ayrıntılı bir hasta geçmişine ve bilgisayarlı tomografi (BT) taraması ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) dahil olmak üzere çeşitli görüntüleme tekniklerine dayanarak yapılır.

Bu tür görüntüleme teknikleri, tümörün boyutunu, konumunu ve uzantısını değerlendirmek ve gelecekteki cerrahi prosedürlere yardımcı olmak için kullanılabilir.

Kesin tanı için tipik bir doku biyopsisi gerekir.

Anaplastik Astrositom Tedavisi

Tümörün büyüklüğüne ve konumuna bağlı olarak bir anaplastik astrositomun tedavisi için birkaç seçenek vardır:

Ameliyat

Cerrahi genellikle bir anaplastik astrositomun tedavisinde ilk adımdır. Bazı durumlarda, doktorunuz tümörün tümünü veya çoğunu çıkarabilir. Bununla birlikte, anaplastik astrositomlar hızla büyür, bu nedenle doktorunuz yalnızca tümörün bir kısmını güvenli bir şekilde çıkarabilir. Ameliyatla tümör tamamen çıkarılamadığında, tedaviye devam etmek için genellikle ameliyat sonrası radyasyon tedavisi ve kemoterapi kullanılır.

Radyasyon Tedavisi

Tümörünüz ameliyatla alınamıyorsa veya sadece bir kısmı çıkarılmışsa, radyasyon terapisine ihtiyacınız olabilir. Radyasyon terapisi, kanserli olma eğiliminde olan hücreleri hızla tahrip eder. Bu, tümörün küçültülmesine veya ameliyat sırasında çıkarılmayan parçaların yok edilmesine yardımcı olacaktır.

Kemoterapi

Anaplastik astrositomlu bireyleri tedavi etmek için bazı antikanser ilaçlar (kemoterapi) dakullanılabilir. Anaplastik astrositomlu yetişkinler için sadece bir kemoterapötik ajan onaylanmıştır. Çocuklarda kullanım için hiçbir ajan onaylanmamıştır. Kemoterapötik ajanların çoğu, anaplastik astrositomlu bireylerin tedavisi için sadece sınırlı etkinlik göstermiştir.

Anaplastik Astrositom Hastaları İçin Sonuçlar Nelerdir? (Prognoz)

Ne yazık ki, anaplastik astrositom için prognoz zayıf kalmaktadır. Anaplastik astrositomlu bir hastanın tedaviye ne kadar iyi yanıt verdiği, tümörün tamamen çıkarılıp çıkarılamadığı gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Tipik olarak, tümörün cerrahi olarak tamamen çıkarılması daha iyi sonuçlar verir.

Anaplastik astrositomun glioblastomaya ilerlemesi muhtemeldir, bu nedenle hastalar gerektiğinde önerilen ilave tedavilerle birlikte hem tümör nüksü hem de yüksek dereceli bir tümöre ilerleme açısından düzenli olarak izlenir.

Tedavinin öncelikli amacı sadece hastaların sağkalımlarını uzatmak değil, aynı zamanda nörolojik semptomları ele alarak ve bilişsel işlevi koruyarak hastanın yaşam kalitesini arttırmaktır.

---

Kaynaklar ve Referanslar:
1: What is an anaplastic astrocytoma?
2: Anaplastic astrocytoma (grade III)
3: Anaplastic astrocytoma