Diffüz Astrositom Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Tedavisi

Diffüz astrositom (diffuse astrocytoma), bir beyin tümörü tipidir. Diffüz astrositom ayrıca infiltratif astrositom, grade 2 astrositom veya düşük dereceli astrositom olarak da adlandırılır.

Yavaş yavaş beynin yakın bölgelerine doğru büyüme eğilimindedirler ve zamanla daha agresif hale gelebilir ve hızlı büyüyebilirler. Beyin tümörü uzmanları, diffüz astrositomların genellikle yavaş büyüdükleri halde, “habis olmayanlar” olarak görülmemeleri gerektiği konusunda hemfikirdir.

Tedavi, tümörün büyüklüğüne ve konumuna bağlıdır. Doktorunuz, büyük olasılıkla tümörü çıkarmak için biyopsi veya ameliyat yapacaktır. Kısmi rezeksiyonlar veya ameliyat edilemeyen tümörler radyasyonla tedavi edilebilir. Tekrarlayan tümörler ek ameliyat, radyasyon ve / veya kemoterapi gerektirebilir.

Bu yazıda: Diffüz astrositom nedir? Diffüz astrositomun nedenleri nelerdir? Diffüz astrositom belirtileri nelerdir? Tedavisi nasıl yapılır? gibi soruların ayrıntılı yanıtlarını bulabilirsiniz.

Diffüz Astrositom Nedir?

Diffüz astrositom, sinir sistemindeki destekleyici hücreler olan “astrositlerden” ortaya çıkan, yavaş büyüyen bir beyin tümörüdür.

“Diffüz” terimi yaygın, dağınık anlamına gelmektedir. Diffüz astrositom, adından da anlaşılacağı gibi, sınırları belirsiz bir tümördür, küçük tümör hücresi kümeleri, komşu, sağlıklı dokuya doğru büyüme ve sızma eğilimindedir.

Bu nedenle, ameliyat sırasında bu tümörleri tamamen çıkarmak zor olabilir. Bu tümör tipleri beynin yarım küresinde (serebral hemisfer) ortaya çıkma eğilimindedir.

Diffüz astrositomlar, spesifik bir astrositom tipidir ve aynı zamanda glial hücrelerden kaynaklanan diffüz tümörler olan diffüz gliomların daha geniş kategorisine aittir.

Bunun nedeni astrositlerin bir tür glial hücre olmasıdır. Bu nedenle diffüz astrositoma (grade 2) “düşük dereceli glioma” olarak da adlandırılabilir. (bkz: gliom beyin tümörü)

Diffüz Astrositom Ne Kadar Yaygındır?

Diffüz astrositom, yetişkinlerdeki tüm primer beyin tümörlerinin yaklaşık % 2-5’ini oluşturan, glioblastomdan sonra en yaygın ikinci gliomadır. 2017 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde tahmini 1.410 yeni vaka teşhis edilmiştir.

Diffüz astrositomlar, tüm astrositik beyin tümörlerinin %10-15’ini temsil eder ve yılda 1 milyon nüfus başına yaklaşık 1.4 yeni vaka insidansı vardır.

En yüksek insidans 30 ila 40 yaş arasındaki genç erişkinlerdedir (tüm vakaların % 25’i). Ortaya çıkma yaşı 34’tür. Diffüz astrositomlar çocuklarda nadir görülür.

Diffüz Astrositom Tipleri

Diffüz astrositom, genetik özelliklere dayalı olarak daha spesifik alt tiplere ayrılabilir. Spesifik olarak, diffüz astrositomlar, IDH1 veya IDH2 genlerindeki mutasyonlar dahil olmak üzere anormal genetik varlığa sahip olabilir. Bu genetik farklılıkların varlığı prognozu ve tedaviyi etkileyebilir ve buna göre sınıflandırılır:

1. IDH-mutant (IDH1 veya IDH2’de mutasyon tespit edilirse)
2. IDH-vahşi tip (IDH mutasyonları tespit edilmezse)

IDH durumu mevcut değilse, bunlar diffüz astrositom NOS olarak bilinir.

Diffüz Astrositomun Belirtileri

Yaygın belirtiler şunlardır, ancak bunlarla sınırlı değildir:

• Baş ağrısı (genellikle bu tümörün en erken belirtileridir)
• Duygu değişiklikleri
• Görme ile ilgili problemler
• Nöbetler (tümörün sık görülen bulguları)
• Konuşma zorlukları
• Vücudun bir tarafında zayıflık (hemiparezi)

Ek semptomlar, tümörün büyüklüğüne ve konumuna bağlıdır ve bu da spesifik nörolojik fonksiyonları etkileyebilir. Örneğin, motor korteksin (vücut hareketini kontrol eden bölge) yakınındaki diffüz astrositom, vücudun bir tarafında yavaş yavaş ilerleyici zayıflığa neden olabilir.

Nasıl Teşhis Edilir?

Diffüz astrositomun tanısı, fiziksel ve nörolojik muayene, kişisel ve ailenin tıbbi geçmişi, son semptomlar ve ayrıntılı görüntüleme teknikleri de dahil olmak üzere çeşitli klinik testlere dayanarak konulur.

Diffüz Astrositom Tedavisi

Tümörün büyüklüğüne ve konumuna bağlı olarak, diffüz astrositomlu hastalar genellikle ameliyat ile tedavi edilir. Ayrıca tümörün büyüklüğüne, konumuna ve cerrahi olarak çıkarılma derecesine bağlı olarak cerrahiye ek olarak kemoterapi ve radyasyon tedavisi de önerilebilir.

Tümörün IDH-mutant veya vahşi tip olarak sınıflandırılıp sınıflandırılmadığına bağlı olarak bazı tedaviler düşünülebilir.

Ameliyat

Ameliyat genellikle grade 2 astrositomlar için ilk tedavidir. Amaç, tümörün mümkün olduğu kadar çoğunu çıkarmaktır. Ne kadarının alınabileceği, tümörün beyinde nerede olduğuna bağlıdır.

Birincil amaç, kritik beyin fonksiyonunu koruyarak mümkün olduğunca tümörün çoğunu çıkarmaktır. Buna “maksimum güvenli rezeksiyon”denir.

Özellikle, beynin vücut hareketlerini, dili veya görüşü kontrol eden yakın bölgelerinde diffüz astrositomlar ortaya çıkabildiğinden, bu işlevleri korumak için özel önlemler alınabilir.

Radyasyon Tedavisi

Eğer nispeten uygun iseniz, birkaç hafta içinde radyoterapi almanız önerilen olabilir. Değilse, daha kısa süren bir radyasyon tedavisi uygun olabilir. Radyoterapi, üç yaşın altındaki çocuklarda çok nadiren kullanılır.

Kemoterapi

Kemoterapi önerildiğinde, kemoterapi ilaçları bazen bir implant içine konur ve ameliyat sırasında beyne yerleştirilir. İmplant yavaş yavaş 2-3 hafta içinde çözülür ve kemoterapi ilacını doğrudan beyne bırakır. Bu implantlar cerrahi ile çıkarılamayan hücreleri hedeflemek için kullanılır. Bu implantları “Gliadel® gofretleri” olarak da duyabilirsiniz.

Diffüz Astrositom Hastaları İçin Sonuçlar Nelerdir? (Prognoz)

Diffüz astrositomalı bir hastanın tedaviye ne kadar iyi yanıt vereceği, tümörün genetik sınıflandırması (örn. IDH-mutant, IDH-vahşi tip) dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlıdır. Genel olarak, IDH-mutant diffüz astrositomlar tedaviye daha iyi yanıt verir ve daha iyi prognoza sahiptir.

Tipik olarak, tümörün cerrahi olarak tamamen çıkarılması, uzun süreli sağkalım için en iyi hasta sonuçlarını sunar. Bununla birlikte, diffüz astrositoma ameliyattan sonra tekrarlayabilir, bu nedenle hastalar hem tümör nüksü hem de daha yüksek dereceli bir tümöre ilerlemesi durumu için düzenli olarak izlenir.

Genellikle düşük dereceli gliomlar olarak adlandırılan Grade II diffüz gliomlar yavaş büyüyen tümörlerdir ve grade III-IV diffüz gliomlardan daha iyi bir prognoza sahiptir, bunlar yüksek dereceli gliomalardır ve daha hızlı ilerlerler.

---

Kaynaklar ve Referanslar:
1: Diffuse astrocytoma (grade II)
2: Diffuse astrocytoma / fibrillary astrocytoma
3: CBTRUS statistical report
4: Treating diffuse astrocytoma
5: About diffuse astrocytoma