Sıkışmış Serumen (Kulak Kiri, Buşon) Nedir? Nedenleri, Tedavisi

Sıkışmış serumen (earwax buildup), kulak kanalındaki salgı bezleri tarafından salgılanan serumenin birikmesidir. Serumen ayrıca kulak kiri ve buşon olarak da adlandırılmaktadır.

Tedavi edilmemiş kulak kiri birikmesi işitme kaybına, tahrişe, kulakta ağrıya, baş dönmesine, kulaklarda çınlamaya ve diğer sorunlara yol açabilir. Kulak kiri çeşitli şekillerde çıkarılabilir; bu yöntemlerden bazıları evde yapılabilir.

Bu yazıda: Serumen nedir? Sıkışmış serumen nedir? Sıkışmış serumen neden olur? Sıkışmış serumen tedavisi nasıl yapılır? gibi soruların ayrıntılı yanıtlarını bulabilirsiniz.

Sıkışmış Serumen Nedir?

Serumen, hem kayganlaştırıcı hem de antibakteriyel özelliklere sahiptir; kulağı tozdan, yabancı cisimlerden, yaralanmalardan ve mikroorganizmalardan korumaya yardımcı olur. Ayrıca kulak kanalı derisini sudan kaynaklanan tahrişten de korur.

Ancak çok fazla serumen (kulak kiri) birikmesi sorunlara neden olabilir. Bu birikime “sıkışmış serumen” denir. Serumen (kulak kiri), yumuşak ve sarımsı ya da kuru ve koyu kahverengi olabilir.

Kulak kiri normalde dış kulak yolunun hemen girişinde kulak zarından uzakta salgılanmaktadır. Dış kulak yolunun kendini temizleme özelliği sayesinde çoğu insanda bu salgı çiğneme ve diğer çene hareketleri sonucu kendiliğinden dışarı atılır.

Serumen dış kulak yolunun dış, yani kulak zarından uzak kısmında salgılanması nedeniyle normal şartlarda herhangi bir rahatsızlığa neden olmaz. Fakat bazı hastalarda salgının fazla oluşu, dış kulak yolunun darlığı ve hastanın kulak pamuğu gibi cisimlerle kulağı temizlemeye çalışması nedeniyle kulak kiri dış kulak yolu kanalı boyunca birikmekte ve kulak zarı üzerine ulaşabilmektedir.

serumen - kulak kiri

Kulak kirinden dolayı tıkanma olması işitme kaybına, iritasyona, kulakta ağrıya, baş dönmesine, kulaklarda çınlamaya ve diğer sorunlara yol açabilir. Sıkışmış serumen, geçici işitme kaybı için yaygın bir nedendir.

Bazen rahatsız edici olsa da, kulak kiri kulak sağlığınızın doğal bir parçasıdır. Kulak kirini nesnelerle temizlemekten kaçınmalısınız, çünkü bu sorunu daha da kötüleştirebilir. Şiddetli durumlarda, pamuklu çubuklar kulak zarına veya kulak kanalına bile zarar verebilir.

Tıbbi yardım genellikle sadece kendiliğinden çıkmayan aşırı kulak kiri olduğunda gereklidir. Kulağınızda bir birikme olduğundan şüpheleniyorsanız, yardım için doktorunuza başvurun.

Serumen (kulak kiri) Neden Birikir?

Kulak kiri genellikle aşağıdaki koşullar nedeniyle birikir:

  • Kulağın içini temizlemek için pamuklu çubuk kullanmak. Pamuklu çubuklar genellikle buşonu kulağın içine doğru iter ve burda sıkışmasına neden olur.
  • Tozlu ve kirli ortamlarda çalışmak.
  • Dış kulak yolunda darlık nedeniyle kirin dışarı atılamaması.
  • Denize girme veya banyo sırasında dış kulak yolundaki az miktardaki salgının şişmesi.

Risk Faktörleri

  • Kullak kanallarının dar olması
  • Kullak kanallarında çok kıl olması
  • Kulak kanalının dış kısmında kemik büyümesi (osetomata)
  • Tekrarlanan kulak enfeksiyonları
  • Egzama gibi belirli cilt rahatsızlıkları
  • Lupus veya Sjogren sendromlu olmak
  • İşitme cihazı kullanmak
  • Sert kulak kiri
  • Yaşlılık

Ayrıca öğrenme güçlüğü çeken kişilerde genellikle kulak kiri sorunları vardır, ancak bunun nedeni bilinmemektedir.

Sıkışmış Serumen Belirtileri

Kulak kiri rengi açık sarıdan koyu kahverengiye kadar değişebilir. Daha koyu renkler mutlaka bir tıkanıklık olduğunu göstermez. Kulak kiri biriktiğinde genellikle aşağıdaki belirtilere neden olur:

  • Genellikle geçici olan ani veya kısmi işitme kaybı
  • Kaşıntı, koku veya akıntı
  • Kulak çınlaması
  • Kulakta dolgunluk hissi
  • Kulak ağrısı
  • Öksürük

Kulak kirinin birikmesi sonucu görülen bu belirtiler diğer sağlık sorunları nedeniyle görülen belirtilere benzeyebilir. Daha fazla bilgi için her zaman sağlık uzmanınıza danışın.

Sıkışmış Serumen Teşhisi

Doktorunuz, otoscope adı verilen özel bir aletle kulağınıza bakıp kulak kiri tıkanıklığınızın olup olmadığını belirleyebilir.

Sıkışmış Serumen Tedavisi

Tedavinin amacı sıkışmış serumeni çıkarmaktır. Kullanılacak tedavi tipi yaşınıza, semptomlarınıza veya risk faktörlerine bağlı olabilir. Uygulanan tedavi ve prosedürler şunları içerir:

Kulak Damlaları

Kulak damlaları, etkilenen kulak kirini temizlemek veya yumuşatmak için kullanılabilir. Bu damlalar tek başına veya kulak kirini çıkarmak için uygulanan bir prosedürle birlikte kullanılabilir.

Prosedürler

Sıkışan serumen açıkça görüldüğünde, aşağıdakilerden herhangi biri kullanılarak çıkarma işlemi yapılabilir:

  • Yıkama: Bir şırıngaya çekilen ılık su (vücut ısısındaki tuzlu su solüsyonları), kulak kanalında sıkışan kulak kirini yıkamak için için kullanılabilir. Su ile yıkama sıklıkla kullanılan bir yöntemdir, ancak şeker hastaları, kulak zarı delik olanlar, kulak zarında tüp olanlar veya kulak cerrahisi geçiren kişilerde kullanılmaz.
  • Aspirator: Kulak kiri sıklıkla KBB uzmanı tarafından mikroskop eşliğinde görerek, aspiratör ve özel küçük aletlerle temizlenir. Dış kulak yolunun dar olduğu, diğer yöntemlerin başarısız olduğu, kulak zarında yırtık veya tüp olduğu durumlarda, şeker hastalarında veya bağışıklık sistemi zayıf olanlarda genellikle bu yöntem tercih edilir. Eğer kulak kiri çok sertleşmişse gliserin adı verilen yumuşatıcı damla kullanılıp, yumuşama sonrası apirasyon yapılır.
  • Diğer araçlar: Doktorunuz, sıkışan serumeni çıkarmak için bir küret (kepçe benzeri alet) veya forseps de kullanabilir.

Hangi Durumlarda Doktora Gidilmelidir?

Kulak birikintisi çok olup dış kulak yolunu tıkayarak işitmeyi engellediğinde ve/veya yukarıda belirtilen diğer semptomlarla karşılaşıldığında bir doktora başvurulmalıdır.

Sıkışmış Serumen Komplikasyonları

Kulak kirinin kendisi genellikle sorunlara neden olmaz. Ancak, nadir durumlarda, kulak kirinin çıkarılması için uygulanan bazı tedaviler aşağıdaki komplikasyonlara neden olabilir:

  • Kulak ağrısı
  • Dış kulak yolu iltihabı (otitis eksterna)
  • Kısa süreli (geçici) işitme kaybı
  • Kulak zarı deliği (perforasyon)
  • Kulakta çınlama ve kanama
  • Baş dönmesi

Kulak Temizliği Nasıl Yapılmalıdır?

Kulak temizleme aşağıdaki yöntemlerle evde de güvenli bir şekilde yapılabilir. Ancak, evde kulak temizleme yöntemleri yukarıda da belirtildiği gibi şeker hastaları, kulak zarı delik olanlar, kulak zarında tüp olanlar veya kulak cerrahisi geçiren kişiler için uygun değildir.

Nemli Bir Bez

Kulak kirini temizlemenin en iyi yolu yumuşak bir bez ve ılık su kombinasyonunu kullanmaktır. Bezi ılık suda ıslattıktan sonra kulak kirini kademeli olarak temizleyin.

Tuzlu Su

Tuzlu su, evde kullanılabilecek en iyi kulak kiri giderme çözümlerinden biridir. Tuzlu su, kulakta biriken kiri, önerilen güçlü kulak damlaları kadar verimli bir şekilde çözebilir.

Kullanımı: Yarım bardak ılık suya bir çay kaşığı tuz ilave edin ve tamamen eriyene kadar karıştırın. Etkilenen kullağınızı yukarı bakacak şekilde ayarlayın ve hazırlanan çözeltiyi bir damlalıkla veya bir pamuk batırarak kullağınıza bir kaç damla bırakın. Bu pozisyonu birkaç dakika koruyun, böylece serum fizyolojik solüsyonu kulağınızın içine düzgün bir şekilde girer ve kulak kirini çıkarır.

Zeytinyağı

Zeytinyağlı kulak kirini gidermek için yaygın olarak kullanılmaktadır. Zeytinyağı, kulak kirini yumuşatmaya yardımcı olur ve çıkmasını kolaylaştırır. Ayrıca antiseptik özellikleriyle kulak iltihabına karşı savaşmaya da yardımcı olur.

Kullanımı: Zeytin yağını vücut ısısına yakın olana kadar ısıtın ve bir damlalık kullanarak kulağa üç ila dört damla damlatın. 8 ila 10 dakika kadar aynı pozisyonda uzanmaya devam edin, ardından kulak kanalınızdan dışarı çıkmasına izin vermek için başınızı ters yönde eğin. Son olarak, kulak kanalınızdan akan kiri ve zeytin yağını temizleyin.

Hidrojen Peroksit

Hidrojen peroksit, kulak kiri birikmesi için en etkili çözümdür. Efervesan özelliğinden dolayı kulak kanalından kiri ve döküntüleri kolayca çıkarabilir. Kulak kirini çıkarmanın yanı sıra, solüsyon aynı zamanda bir kulak dezenfektanıdır ve sizi kulak enfeksiyonlarından da koruyacaktır.

Kullanımı: Eşit miktarlarda su ve hidrojen peroksit (% 3) karıştırın. Hidrojen peroksitin % 3’ün üzerinde olmadığından emin olun; Aksi takdirde zararlı olabilir. Hidrojen peroksit çözeltisini kulağa bırakmak için bir damlalık kullanın. Bir süre bekletin ve daha sonra çözeltiyi boşaltmak için başınızı ters yönde eğin. Kulak kiri dışarı çıkıncaya kadar prosedürü tekrarlayabilirsiniz.

Hindistan Cevizi Yağı

Hindistan cevizi yağı, kulak kirinden kurtulmak için çok yararlıdır. Ayrıca kulak kiri birikmesine bağlı olarak ortaya çıkabilecek çeşitli zararlı mikroorganizmaları da öldürebilir.

Kullanımı: Hindistan cevizi yağını ilk olarak bir sıvıya dönüşene kadar ısıtın. Ilık olan yağı bir damlalığa doldurun ve etkilenen kullağınıza birkaç damla damlatın. Birkaç dakika bu pozisyonda kalın. Son olarak, kulağınızı ve hindistancevizi yağını tahliye etmek için başınızı diğer tarafa doğru yatırın.

Sarımsak Yağı

Sarımsak, içeriğindeki allicin ile doğal bir doğal bir antibiyotik görevi görür. Kulak tıkanıklığına ağrı eşlik ediyorsa, sarımsak yağı kullanmak ağrının giderilmesine yardımcı olacaktır.

Kullanımı: 3-4 diş sarımsağı soyduktan sonra ezin ve üzerine bir yemek kaşığı zeytinyağı veya hindistancevizi yağı ekleyip ısıtın. Isıtma işleminden sonra yağın soğumasını bekleyin, oda sıcaklığına geldiğinde pamukla veya damlalıkla yağı alıp kullağınıza birkaç damla damlatın. Birkaç dakika bekledikten sonra başınızı ters yönde eğerek yağı boşalttın. En iyi sonuç için bu işlemi yatmadan önce yapın.

Omega-3 Yağ Asitleri

Omega-3 yağ asitleri, kolesterolden zihin sağlığına, kalp krizi riskini azaltmaktan kansere karşı vücudu korumaya kadar birçok faydası bulunmaktadır. Bununla birlikte, omega-3 yağ asitleri, kulak kirinin birikmesini önlemeye de yardımcı olur.

Aşırı kulak kiri sıklıkla bir Omega-3 eksikliğinden kaynaklanır, bu nedenle bu temel besin maddelerini diyetinize eklemek, bu sorunu tedavi etmek ve önlemek için uzun vadeli bir çözümdür. Ceviz, somon, keten tohumu, sardalye, uskumru ve avokado omega-3-yağ asitleri açısından zengin besin kaynaklarıdır.

Uyarı: Unutmayınız ki kulak temizliğini kendinizin yaparken herhangi bir yanlış uygulama işitme yeteneğinizi riske sokabilir. Bu nedenle öncelikli olarak bir doktora başvurmanızı öneriyoruz.


Kaynaklar ve Referanslar:
1: Earwax buildup & blockage
2: Earwax (impacted cerumen)
3: What is earwax buildup?

onay Bu yazı yalnızca "yüksek kaliteli kaynaklar" referans alınarak yazılmıştır.
YAZAR: Cüneyt Şakar
Genel sağlık, hastalıklar ve sağlıklı yaşam bilgisini erişilebilir ve anlaşılabilir hale getirmeye adamış sertifikalı bir sağlık yazarıdır.
Başa dön tuşu