Sert Damak Kanseri Nedir? Belirtileri, Tedavisi

Sert damak kanseri (hard palate cancer), ağız çatısının kemikli kısmını oluşturan hücrelerin kontrolden çıkıp lezyon veya tümör oluşturmasıyla başlayan bir baş boyun kanseri türüdür. (bkz: damak kanseri)

Sert damak ağız ve burun boşluğu arasında bir bariyer oluşturur. Burada gelişen kanserler, ilerlediğinde burun boşluğuna yayılma eğilimindedir.

Tütün ürünleri kullanmak ve düzenli olarak çok fazla alkol almak, sert damak kanseri geliştirme şansınızı artırabilir. Diş hekimleri, genellikle rutin bir diş muayenesi sırasında sert damak kanseri belirtilerini ilk fark eden kişilerdir.

Sert damak bölgesindeki kanserler yüzde ağrı veya uyuşmaya neden olabilir ve kişinin ağzını açmasını veya konuşmasını zorlaştırabilir. Kişi bu semptomlardan herhangi birini yaşıyorsa veya ağız çatısının düzgün görünmediğini ve düzensiz bir alan olduğunu fark ederse, kontrol için doktora gitmesi iyi bir fikirdir.

Bir büyüme varsa, kanser olup olmadığını belirlemek için bir biyopsi gerekli olacaktır ve bir MRG veya BT taraması ile daha fazla değerlendirme gerekebilir. Sert damak kanserinin tedavisi genellikle cerrahidir, bunu bazen radyasyon tedavisi ve bazen de kemoterapi izler.

Sert Damak Kanserinin Nedenleri

Bir hastaya kanser teşhisi konduğunda, nedenini merak etmeleri yaygındır. Ancak, bu sorunun her zaman net bir cevabı yoktur. Şu anda, sert damak kanserinin kesin bir nedeni yoktur. Genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonu olması muhtemeldir. Bununla birlikte, aşağıda sert damak kanseri gelişimi için bilinen birkaç risk faktörü listelenmiştir.

• Tütün: Bu, sert damak kanseri için açık ara en yaygın risk faktörüdür. Sigara, puro, pipo veya çiğneme tütünü kullanımı, sert damak kanseri geliştirme şansını önemli ölçüde artırır.

• Alkol: Aşırı alkol tüketimi, oral skuamöz hücreli kanserlerin başlangıcı ile güçlü bir ilişki göstermektedir. Ayrıca, sigara içmek ve alkol almak bu kanser riskini ikiye katlar.

• Betel Nut (Betel Cevizi) Kullanımı: Areca ağacının tohumu genellikle Güneydoğu Asya’dan gelen insanlar tarafından çiğnenir ve sert damak kanserine neden olduğu bilinmektedir.

Risk Faktörleri

Sert damak kanserini geliştirmekle ilişkili faktörlerler şunları içerir:

• Esrar kullanımı
• Kötü diş hijyeni
• Virüsler
• Zayıf beslenme
• Genetik faktörler

Bununla birlikte, sert damakta minör tükürük bezi kanserlerinin oluşabileceğini bilmek önemlidir. Bu kanserler, yukarıda açıklanan standart risk faktörleriyle ilişkili değildir.

Sert Damak Kanseri Belirtileri

Sert damak kanserinin en yaygın belirtisi ağzın çatısında oluşan ülserdir. Kanser büyüdükçe ülser kanayabilir.

Sert damak kanserinin diğer belirtileri şunlardır:

• Ağız kokusu
• Gevşek dişler veya dişlerin etrafında ağrı
• Artık uymayan protezler
• Konuşmada değişiklikler
• Yutma zorluğu
• Çenenizi hareket ettirmekte zorluk
• Boyunda bir yumru
• Ağzı açmada zorluk (trismus)

Bazı durumlarda, sert damak kanserinin ilk belirtisi boyunda bir yumru olabilir. Bu, tümörün boyundaki lenf düğümlerine yayıldığı anlamına gelir. Bununla birlikte, sert damak kanserlerinde, ağızdaki birincil kanser genellikle bu lenf düğümlerine ulaşmadan önce fark edilir.

Bir hastanın bu semptomlardan bir veya daha fazlasına sahip olabileceğini ve sert damak kanseri olmadığını belirtmek önemlidir. Aynı semptomların kanserli olmayan birkaç nedeni vardır. Bu nedenle bir uzmandan tıbbi yardım almak özellikle önemlidir.

Nasıl Teşhis Edilir?

Sert damak kanserinin tanı aşaması zor ve bunaltıcı olabilir. Bu aşamada, bir tanıyı doğrulamak ve en iyi tedavi yöntemini belirlemek için daha fazla test yapılması gerekecektir. Hastalar, doktorlarının aşağıdaki yaklaşımların her birinin riskleri, faydaları ve alternatifleri hakkında kendileriyle görüşmesini bekleyebilirler.

Sert damak kanserini teşhis etmek için kullanılan testler ve prosedürler şunları içerir:

• Sert damağın incelenmesi: Doktorunuz sert damağınızı ve boğazınızdaki diğer yapıları incelemek için bir ayna veya küçük bir kamera kullanacaktır.

• Test için bir doku örneğinin çıkarılması: Doktorunuz şüpheli bir doku bölgesini çıkaracak ve test için laboratuara gönderecektir. Laboratuvarda, özel olarak eğitilmiş doktorlar (patologlar) kanser belirtileri arayacaktır.

• Görüntüleme testleri yapmak: Kanserinizin boyutunu daha iyi anlamak ve kanserin sert damağınızın ötesine yayılmış olabileceğine dair işaretleri aramak için doktorunuz bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve pozitron emisyon tomografisi (PET) gibi görüntüleme testleri önerebilir.

Sert Damak Kanseri Tedavisi

Sert damak kanseri teşhisini belirledikten ve tedavi öncesi tam bir değerlendirmeyi tamamladıktan sonra doktorlar hastalarına bir tedavi süreci önerecektir. Bu tedavi planı, kanserin diğer bölgelere yayılıp yayılmadığına bağlı olacaktır. Genel olarak sert damak kanserlerinin tedavisi için tek başına veya kombinasyon halinde kullanılabilen üç farklı seçenek vardır.

Ameliyat

Sert damak kanseri için, doktor cerrahiye devam etmenin mümkün veya güvenli olmadığına karar vermedikçe, tümörün tamamen cerrahi olarak çıkarılması neredeyse her zaman ilk tedavidir. Sert damak kanserleri yumuşak doku rezeksiyonu, maksillektomi ile tedavi edilebilir.

Bir doktorun önerdiği ameliyat, kanserin yeri ve kapsamı ile evresine bağlı olacaktır. Maksilla (üst çene kemiği) ve sert damak kemiklerinin yanı sıra boyundaki lenf düğümleri ve diğer yapıların yönetimi, sert damak kanseri ameliyatı planlarken dikkate alınması gereken önemli faktörlerdir.

Bu bölgeyi ilgilendiren kanser ameliyatlarının çoğu damakta açılmaya ve üst dişlerin bir kısmının kaybına yol açtığından, bu bölgenin işlevinin yeniden sağlanması hayati önem taşımaktadır.

Bu tür kusurların çeşitli restorasyon biçimleri kullanılmıştır ve palatal obturator olarak bilinen bir protezin veya çeşitli rekonstrüktif tekniklerden herhangi birinin kullanımını içerebilir.

Radyasyon Tedavisi

Radyasyonun sert damak kanseri tedavisi için en yaygın kullanımına adjuvan radyasyon adı verilir, bu da ameliyattan sonra tümörün geri gelme olasılığını azaltmak için verilen radyasyondur.

Bazı durumlarda, sert damak kanserinin tamamen cerrahi olarak çıkarılması imkansız veya güvensiz olabilir ve doktor birincil tedavi olarak radyasyon tedavisini önerebilir. Bu tür tedavide, hızla bölünen kanser hücrelerini yok etmek için tümöre dışarıdan bir radyasyon ışını yönlendirilir.

Kemoterapi

Kemoterapi, sert damak kanserini tedavi etmek için yaygın olarak kullanılmaz. Bazı durumlarda ameliyattan sonra ek tedavi olarak radyasyonla birlikte kullanılır. Kemoterapi genellikle adjuvan radyasyon tedavisine yalnızca boyundaki kanserli lenf nodlarından ekstranodal genişleme varsa veya ameliyat sırasında geride kalan kanser varsa eklenir.

---

Kaynaklar ve Referanslar:
1: Hard palate cancer