Yağ Bezesi (lipom) Nedir? Yağ Bezesi Neden Olur? Tedavisi
Yağ bezesi, cildin altında gelişen bir yağ dokusu büyümesidir. Yağ bezesi tıpta lipom (lipoma) olarak adlandırılmaktadır. Lipomlar, tümör olarak sınıflandırılsalar da, genellikle zararsızdırlar (kanserli değildir) ve genellikle yağ hücrelerinin aşırı büyümesinden kaynaklanmaktadır.
Vücudun herhangi bir yerinde, yağ hücrelerinin bulunduğu bölgelerde görülebilirler. Ancak, genellikle uyluk, boyun, göğüs, sırt, kalça ve göğüs çevresinde görülür.
Lipomalar, nadiren kaslarda ve iç organlarda da oluşabilir. Bir bezelye boyutundan başlayıp birkaç santimetreye kadar uzanabilen yumuşak ve kabarık görünüme sahiptirler. Bazen daha büyük lipomlar meydana gelir ve bazıları yaklaşık 20 cm genişliğe ulaşır.
Lipomalar çok yavaş büyürler ve genellikle başka sorunlara neden olmazlar.
Bazen lipomlar vücutta daha derinlerde gelişebilir, bu yüzden onları göremez veya hissedemezsiniz. Bunlar yağ dokusunun iyi huylu büyümeleri veya tümörleri olarak sınıflandırılırlar. Bu da lipomaların kanserli olmadığı ve nadiren zararlı olduğu anlamına gelir.
Lipomalar oldukça yaygındır, her 1.000 kişiden 1’inde (% 1) bir lipomun geliştiği tahmin edilmektedir. Her yaştaki insanları etikler, ancak çocuklarda bu durum nadiren görülür.
Lipomalara neyin sebep olduğunu bilinmiyor, ancak bazı insanlar bunları kalıtsal olarak alınan hatalı bir gen yüzünden geliştiriyorlar. Bu durum ailevi çoklu lipomatoz olarak bilinir ve yaygın değildir. Bu durumda olan insanlar birden fazla lipom geliştirecektir. Sahip oldukları lipomların kesin sayısı değişebilir, birkaç veya daha fazla olabilir.
Lipom Türleri
Tüm lipomlar aynı görünür fakat mikroskop altında görünme biçimine dayanan alt tipler bulunur. Bazı çeşitleri şunlardır:
- Konvansiyonel lipom (yaygındır, olgun beyaz yağ bezesi)
- Hibernoma (normal beyaz yağ bezesi yerine kahverengi yağ bezesi olarak görülür)
- Fibrolipoma (yağ ve fibröz doku görülür)
- Anjiyolipoma (yağ topağı ve büyük miktarda kan damarı)
- Myelolipom (kan hücreleri ve doku)
- İğsi hücreli lipom (çubuklara benzeyen hücrelerle birlikte yağ bezesi)
- Pleomorfik lipom (farklı şekil ve boyutlara sahip hücreler içeren yağ topakları)
- Atipik lipom (daha fazla hücre bulunan daha derin yağ topakları)
Yağ bezesi Neden Oluşur?
Yağ bezesinin (lipomların) neden oluştuğu tam olarak anlaşılamamıştır. Bazı alt tiplerin (konvansiyonel lipomlar, iğsi hücreli lipomlar, pleomorfik lipomlar) genetik bir kusuru vardır ve aile üyelerinden miras alınabilir.
Lipomların gelişimi ile herhangi bir mesleğe, kimyasala veya radyasyona maruz kalma arasında kanıtlanmış bir bağlantı bulunmamaktadır. Bazı doktorlar, lipomların inaktif insanlarda daha sık meydana geldiğini düşünüyor.
Risk Faktörleri
Aşağıdakiler dahil olmak üzere çeşitli faktörler lipoma geliştirme riskinizi arttırabilir:
- Yaş: Bu durum genellikle 40 ila 60 yaşları arasındaki erişkinlerde daha yaygındır.
- Aile öyküsü: Ailenizin lipom öyküsü varsa bu tip cilt yumruları geliştirme riskiniz de artabilir.
- Travma: Lipomların fiziksel bir travma sonucu oluşmaları mümkündür. Bununla birlikte, travmanın bir lipomun oluşmasına neden olup olmadığı veya lipomun, vücudun o bölgeye yapılan tıbbi bir müdahalenin sonucu olarak ortaya çıkıp çıkmadığı belirsizdir.
Diğer risk faktörleri şunları içerebilir:
- Şişmanlık
- Yüksek kolesterol
- Şeker hastalığı
- Karaciğer hastalığı
- Glükoz intoleransı
Lipomlar, ayrıca aşağıdaki gibi spesifik tıbbi durumlara sahip kişilerde daha sık ortaya çıkabilir:
- Adipoz dolorosa (çoklu, ağrılı lipomlarla karakterize nadir bir hastalık)
- Madelung hastalığı (çoğunlukla çok alkol tüketen erkeklerde görülür)
- Cowden sendromu
- Gardner sendromu
Lipomlar Kansere Dönüşebilir Mi?
Lipomlar kanser değildir, genellikle şekillendikten sonra değişmezler ve kanser olma potansiyelleri çok düşüktür. Lipomun alt tipi olan atipik lipom liposarkoma dönüşebilir, ancak bu çok nadirdir.
Yağ hücrelerinin kanserli tümörlerine liposarkomlar denir. Bunlar bir çeşit yumuşak doku sarkomudur ve çoğu durumda lipomlardan başlamazlar.
Hızlı büyüyen veya ağrılı bir lipoma, bir doktor tarafından kontrol edilmeli ve gerekli görüldüğünde bir biyopsi yapılmalıdır.
Lipomanın Belirtileri Nelerdir?
- Dokunduğunuzda yumuşak olan topaklar (kabarcıklar)
- Parmakla kolayca hareket ettirilebilir
- Derinin altında görülür ve yavaş büyür
- Genel olarak soluk ve renksizdir
- Ayrıca yakınındaki sinirlere veya damarlara etki ederse ağrılı olabilir
- Daha derin ve daha büyük topaklar olarak görülebilirler (nadiren)
Lipomlar genellikle yumuşak ve kauçuk hissi veren yuvarlaklaşmış kitleler olarak görülür. Cildin hemen altındaki lipomlar hafif itme ile hareket ettirilebilir. Lipomlar tipik olarak ağrıya neden olmaz, ancak anjiyolipoma gibi bazı alt tipler ağrılı olabilir.
Genellikle daha derinde olan lipomları fark etmek daha uzun sürer ve bunlar keşfedildiğinde oldukça büyük olabilir. Daha derin lipomlar da daha az hareketli olma eğilimindedir.
Lipomlar, liposarkom denilen kanserli bir duruma çok benzer olduğu için sertleştiği veya ağrılı olduğu zaman bir doktora başvurmanız önerilir.
Lipom Nasıl Teşhis Edilir?
Her ne kadar doktorlar genellikle tıbbi geçmiş ve fiziksel muayeneye dayanarak lipomları teşhis edebilecek olsalar da, bazı durumlarda görüntüleme testleri yararlı olabilir.
- Tıbbi geçmiş ve fizik muayene: Fiziksel bir muayeneden önce, doktorunuz genel sağlık durumunuz hakkında bilgi alacaktır. Doktorunuz, perspektifinizden problemin ayrıntılı bir geçmişini almak ister, özellikle kütlenin ne zaman göründüğünü ve ne gibi semptomlara (örneğin ağrı gibi) neden olduğunu bilmek ister. Fiziksel muayene sırasında ise doktorunuz kitleye dokunarak kütlenin boyutunu ve hareketliliğini kontrol edecektir.
- Röntgen: Röntgen, kemik gibi yoğun yapıların net görüntülerini oluştursa da, lipomaların tespit edilmesi için de kullanılabilir.
- Bilgisayarlı tomografi (BT): BT taramaları röntgenden daha ayrıntılıdır ve lipom tanısını doğrulamak için genellikle yağlı bir kitle gösterecektir.
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): Lipomların teşhisi için en iyi bilgi, bir lipom gibi yumuşak dokuların daha iyi görüntülerini oluşturabilen bir MRG taramasından gelir. Çoğu zaman sadece MRG görüntüsüne dayalı olarak lipom tanısı koyulabilir.
- Biyopsi: Lipom tanısını doğrulamak için bazen bir biyopsi gereklidir. Biyopside, lipomdan bir doku örneği alınır ve mikroskop altında incelenir. Doktorunuz bölgeyi uyuşturmak ve iğne kullanarak numune almak için size bir lokal anestezik verebilir.
- Liposarkom: Tanı aşamasında, doktorunuz lipomayı liposarkom adı verilen daha agresif bir yağ tümöründen ayırmak için çalışacaktır. Liposarkomlar kanserlidir ve semptomları lipomdan farklıdır. Liposarkomlar genellikle hızlı bir şekilde büyür, genellikle ağrılıdır ve lipomlar kadar hareketli değildir.
Yağ Bezesi (lipom) Tedavisi
Lipom tedavi seçenekleri şunları içerir:
Gözlem
Birçok durumda, lipomların tedavi edilmesine gerek yoktur. Bunun yerine, doktorunuz lipomayı düzenli olarak izlemenizi tavsiye edebilir.
Liposuction
Bir başka tedavi seçeneği liposuctiondur. Lipomlar yağ esaslı olduğu için bu prosedür boyutunu küçültmek için iyi bir yöntem olabilir. Liposuction daha büyük lipomlar için yararldır, ancak prosedür sonrası lipom yeniden büyüyebilir.
Steroid Enjeksiyonları
Etkilenen bölge üzerinde steroid enjeksiyonları da kullanılabilir. Bu tedavi seçeneği lipomu küçültür, ancak lipomu tamamen kaldırmaz.
Eksizyon (kaldırma)
Yağ bezesini (lipomu) tamamen ortadan kaldıracak tek tedavi eksizyon olarak adlandırılan basit bir cerrahi prosedürdür. Bu prosedürde, bölgeyi uyuşturmak için tipik olarak lokal anestezi lipomun etrafına enjekte edilir. Büyük lipomlar veya derin lipomlar bölgesel anestezi veya genel anestezi gerektirir. Anestezi verildikten sonra doktorunuz derinizde bir kesi yapacak ve tümörü çıkaracaktır.
Yağ bezesi ameliyatından sonra genellikle hemen taburcu edilirsiniz. Günlük aktivitelerinize dönmeniz lipomunuzun büyüklüğüne ve yerine bağlıdır. Herhangi bir ağrı veya rahatsızlık duyarsanız bazı faaliyetleri sınırlamalısınız. Doktorunuz ayrıca iyileşmenizi hızlandıracak belirli talimatları de size bildirecektir.
Lipomlar neredeyse her zaman basit eksizyonla tedavi edilir. Bir lipomun geri gelmesi alışılmadık bir durumdur, ancak eğer bu durum tekrarlanırsa eksizyon yine en iyi tedavi seçeneğidir.
Araştırma
Lipomların çeşitli alt tipleri ve bunların neden ilk önce oluştuğu hakkında daha fazla bilgi edinmek için devam etmekte olan araştırmalar var. Gelecekte çeşitli lipom alt türleri için spesifik tedavi önerileri de olabilir.
Yağ Bezesi Nasıl Geçer? Bitkisel Tedavi
Zencefil
Zencefil, lipomların boyutunu etkili bir şekilde azaltmaya yardımcı olabilecek bir bitkidir. Ayrıca yeni lipomların gelişmesini de önleyebilir. Buna ek olarak, vücut boyunca sağlıklı kan dolaşımını teşvik eder.
- Topikal kullanımı: Etkilenen bölgeye günde birkaç kez zencefil yağı sürün. Yağ 30 dakika boyunca kaldıktan sonra durulayın.
- Tüketimi: Günde 2 veya 3 bardak zencefil çayını içebilirsiniz. Çayı hazırlamak için 1 bardak su içine birkaç dilim taze zencefil kökü kaynatın. 5 dakika bekletin ve çayı süzün. Tadı için biraz limon suyu ve bal ekleyebilirsiniz. Ayrıca meyve sularında ve yemeklerinizde de kullanabilirsiniz.
Acı Biber
Acı biberin cildin altındaki yağ birikintileri üzerinde güçlü bir etkisi vardır ve boyutlarını azaltmaya yardımcı olur. Lipomları azaltmaya yardımcı olabilecek kapsaisin adı verilen bir kimyasal içerir.
- Topikal kullanımı: Kapsaisin etken maddesi içeren bir krem alıp yağ bezelerinin oluştuğu alanlara masaj yaparak sürün.
- Tüketimi: Taze acı biberi yemeklerinizde kullanabilirsiniz.
Elma Sirkesi
Elma sirkesi lipomlar için basit ama etkili bir tedavidir. Vücuttaki pH seviyelerini dengeler, bu da nüksetmeyi önleyerek lipomun temizlenmesine yardımcı olur. Ayrıca, yağ bezesini yumuşatmaya yardımcı olur ve boyutunun küçülmesini sağlar.
- Topikal kullanım: Eşit miktarda eritilmiş balmumu ve çiğ, filtre edilmemiş elma sirkesi karıştırın. Karışımı lipomun boyutunu azaltmak için merhem olarak kullanın.
- Tüketimi: Bir bardak suya 1 veya 2 kaşık çiğ, filtre edilmemiş elma sirkesi ekleyin ve bunu günde iki defa için.
Hint Yağı
Hint yağını, lipomlar da dahil olmak üzere çeşitli iyi huylu büyümeleri tedavi etmek için kullanabilirsiniz. Hint yağı içindeki risinoleik asit, cildinizin altındaki yağlı dokuların boyutunu küçültmeye yardımcı olur.
- Topikal kullanımı: Soğuk preslenmiş, saf hint yağı içine bir pamuk batırın ve bunu etiklenen bölgelere uygulayın. Birkaç dakika masaj yapın ve pamuğu bir bandaj veya bant ile yerine sabitleyin. Gece boyunca bekletin ve ertesi sabah sıcak suyla alanı temizleyin. Sonuçtan memnun olana kadar günlük olarak tekrarlayın.
DMSO (dimetil sülfoksit)
DMSO (dimetil sülfoksit) lipomlar için çok etkili bir doğal topikal tedavidir. Sıvı ve jel formunda mevcuttur, lipomların boyutunu azaltmak ve tamamen çözülmelerine yardımcı olmak için kullanabilirsiniz. Cilde kolayca nüfuz eder ve hızlı sonuçlar verir.
- Topikal kullanımı: Etkilenen bölgeye pamukla veya bir bezle 70’lik bir DMSO çözeltisi uygulayın. Emilimini ve etkinliğini artırmak için hafifçe ovun.
Bal ve Un Karışımı
Uygulayacağınız alana göre bir miktar balı unla karıştırın ve karışımı doğrudan cilt topağına uygulayın. Uygulamanın kalınlığı 1 – 2 cm olmalıdır, bu yüzden karışımın kalın olduğundan emin olun.
Karışımı yerinde tutmak için topağı bir kağıt havlu veya bir bandaj ile örtün. Karışımı bir gün boyunca veya 36 saate kadar tutun, sonra çıkarın ve bunu tekrarlayın. Bu yöntemi beş kez tekrarlayın ve tedaviyi yaklaşık bir hafta boyunca uygulayın. Bu tedavi, cildinizin altındaki yağlı tortuların kaybolmasına yardımcı olabilir.
Ek İpuçları
- Bir lipomu çözmek veya en azından büyümeyi en aza indirmek için omega-3 yağ asitleri açısından zengin yiyecekler yiyin.
- Yinelenen lipomlardan muzdaripseniz, soya ürünleri, msg (mono sodyum glutamat), suni tatlandırıcılar, süt ürünleri ve işlenmiş gıdalardan uzak durmayı deneyin.
- Tükettiğiniz koruyucuları ve katkı maddelerini azaltmak için mümkün olduğunca organik gıdalar tüketin.
- Toksinleri vücuttan atmak için gün boyunca yeterli miktarda su için.
- Yağ yakmak ve metabolizma hızını artırmak için günlük en az 2 bardak yeşil çay içmeniz tavsiye edilir.
- Asla bir lipomu sıkmaya çalışmayın.