Akantozis Nigrikans Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Tedavisi

Akantozis nigrikans (acanthosis nigricans, AN), ciltte koyu ve kadifemsi yamalar oluşmasına neden olan yaygın bir cilt pigmentasyon bozukluğudur. Bu deri yamaları vücudun her yerinde ortaya çıkabilir, ancak en sık koltuk altında, göğüste, kasıklarda ve boyun çevresinde belirir.

Ayrıca yüz, iç uyluk, dirsekler, dizler ve göbek bölgesinde de görülebilir. Nadiren, meme bölgesini, göz kapaklarını, dudakları, ağzı ve anüs çevresini de etkileyebilir. Cildin etkilenen bölgeleri zamanla kalınlaşabilir, kaşınabilir ve farklı bir kokuya sahip olabilir.

Akantozis nigrikans cilt değişiklikleri, en sık obezite, diyabet (şeker hastalığı) ve yüksek insülin seviyeleri ile ilişkilidir. Aynı zamanda hipofiz bezi, adrenal bez hormonları ve hipotiroidizm ile ilgili bozukluklara sahip olanlarda da oluşabilir.

Bu cilt sorunu yavaş yavaş görünme eğilimi gösterir, oluşması aylar veya yıllar alır. Aniden ortaya çıkarsa hemen bir dermatoloğu görünmelisiniz. Akantozis nigrikans aniden ortaya çıktığında, mide veya karaciğer gibi iç organlarda meydana gelen kanserli bir tümörün belirtisi de olabilir.

Akantozis nigrikans ölümcül ve bulaşıcı bir hastalık değildir. Vakaların çoğu zararsızdır ve altta yatan diğer sorunlar tedavi edildiğinde ciltte oluşan lekeler zamanla kaybolur.

Akantozis Nigrikans Nedenleri

Akantozis nigrikans cilt yamaları, epidermal deri hücreleri hızla çoğalmaya başladığında ortaya çıkar. Bu anormal cilt hücresi büyümesi en çok kandaki yüksek insülin seviyeleri ile tetiklenir.

Nadir durumlarda, cilt hücrelerindeki artışa ilaçlar, hormonal bozukluklar, kanser ve diğer tıbbi durumlar da neden olabilir.

• İnsülin direnci: AN obezite ve / veya tip 2 diyabet hastalığı olan bireylerde yaygın olan insülin direncine bağlı olabilir.
• Hormonal bozukluklar: Akantozis nigrikans sıklıkla yumurtalık kistleri, tiroid bezinin az çalışması (hipotiroidizm) veya böbreküstü bezleri ile ilgili problemleri olan kişilerde görülür.
• Bazı ilaçlar ve takviyeler: Yüksek doz niyasin, doğum kontrol hapları, bazı vücut geliştirme takviyeleri, prednizon ve diğer kortikosteroidler akantozis nigrikansa neden olabilir. Bu ilaçların hepsi insülin seviyelerinde değişikliklere neden olabilir. Kemoterapinin yan etkilerini hafifletmek için kullanılan ilaçlar da AN ile ilişkilendirilmiştir. Çoğu durumda, ilaçlar kesildiğinde durum temizlenir.
• Kanser: Akantozis nigrikans bazen lenfoma ile veya kanserli bir tümörün mide, kolon veya karaciğer gibi bir iç organda büyümeye başlamasıyla da ortaya çıkar.

Risk faktörleri

• Kilolu olmak: Ne kadar ağır olursanız, akantozis nigrikansı geliştirme riskiniz de o kadar yüksek olur.
• Irk: Tüm ırkların ve etnik grupların hem erkekleri hem de kadınları etkilenebilir. Ancak, Amerikan Dermatoloji Akademisi’ne göre, Afrika, Karayipler veya Hispanik kökenli insanlarda daha yaygındır. Bununla birlikte, daha koyu cilt tonu olan bireylerde durum daha yaygındır. Dünyanın her yerinde görülebilir, gözlemlenen belirli bir coğrafi kısıtlama yoktur. Vücut kitle indeksi (VKİ) normalin çok üzerinde olduğunda tüm etnik gruplar eşit olarak AN riski taşırlar.
• Aile öyküsü: Bazı AN tipleri kalıtsal olabilir.

Her yaş grubundaki bireyler AN’den etkilenebilir, ancak en sık erişkin popülasyonda görülür. Bununla birlikte obez çocuklarda da giderek daha fazla bildirilmektedir.

Akantozis Nigrikans Belirtileri

Akantoziz nigrikansın başlıca belirtileri şunlardır:

• Ten renginde değişiklikler (gri, kahverengi ve siyah renkte olabilir)
• Cilt dokusunda değişiklikler
• Etkilenen bölgede kaşıntı
• Cilt üzerinde minik büyümeler
• Ani cilt değişiklikleri

Vücut kıvrımlarınızda koyu kırışıklar ve kalınlaşma başladıysa bir doktora başvurun. Tedavi gerektiren altta yatan bir sağlık sorununuz olabilir.

Akantozis Nigrikans Teşhisi

AN’ı teşhis etmek için aşağıdaki prosedürler kullanılabilir:

• Tıbbi öykü: Kişinin kişisel ve ailesel kanser öyküsü, diyabet, tiroid anormallikleri, yumurtalık ve böbreküstü bezi anormallikleri vb. sağlık sorunlarının olup olmadığı, alınan reçeteli ve reçetesiz ilaçların listesi ve semptomların başladığı ve daha da kötüye gittiği zaman hakkında ayrıntılı bilgi alınır. Doktorunuz kapsamlı bir değerlendirme yaptıktan sonra eksiksiz bir fizik muayene de gerçekleştirecektir.
• Dermoskopi: Dermoskopi, çıplak gözle görülemeyen deri lezyonlarını en ince ayrıntısı ile görüntüleyen invaziv olmayan bir tanı yöntemidir.
• Wood ışığı muayenesi: Wood ışığı muayenesi, cilt pigmentasyonundaki değişimleri incelemek için yapılır.
• Biyopsi: Etkilenen deri bölgesinden küçük bir deri örneği alınarak (biyopsi) patolojik inceleme için bir laboratuvara gönderilir. Deri biyopsisi, tanı şüpheli olduğunda veya diğer benzer cilt koşullarına benziyorsa yapılır.
• Diğer testler: Obezite veya diyabet mevcut veya şüphe varsa, açlık kan şekeri veya HbA1C seviyelerini kontrol etmek için testler yapılabilir. Ayrıca insülin direnci şüphesi varsa, kandaki insülin seviyelerini ölçmek de gerekli olabilir.

Akantozis Nigrikans Tedavisi

Çoğu durumda, altta yatan sorunun ele alınması, renk bozulmasının azalmasına yardımcı olabilir. Altta yatan nedenlerin tedavi edilmesi, genel olarak cilt lezyonlarını tedavi etmekten daha önemli olarak kabul edilir.

• Kilo vermek: Obezite, yetişkinlerde ve çocuklarda AN’nin en yaygın nedenidir. Bu yüzden kilo vermek önemli ölçüden cilt lezyonlarında düzelme sağlayacaktır.
• İlaçları veya takviyeleri durdurmak: Bazı ilaçlar AN’e neden olabilir. Dermatoloğunuza aldığınız tüm ilaçlar hakkında bilgi verdiğinizden emin olun. Eğer neden aldığınız ilaçlar ise, başka bir muadik ilaç reçete edilebilir.
• Ameliyat: Akantozis nigrikans kanserli bir tümör tarafından tetiklendiyse, cerrahi olarak tümörün çıkarılması genellikle cilt lezyonlarının düzelmesini sağlar.

Cildinizin görünümü hakkında endişeleriniz varsa veya lezyonlar rahatsızlık veryorsa veya kötü kokmaya başlarsa, doktorunuz şunları da önerebilir:

• Etkilenen bölgeleri rahatlatmak veya yumuşatmak için reçeteli kremler
• Antibakteriyel sabunlar (nazikçe kullanılır, çünkü ovma durumu kötüleştirebilir)
• Topikal antibiyotik
• Oral akne ilaçları
• Cildin kalınlığını azaltmak için lazer tedavisi

Bu tedaviler, cildin görünümünü iyileştirebilir, ancak bu durumu iyileştirmez.

Akantozis Nigrikansı Yönetmek Veya Önlemek İçin Ne Yapabilirim?

1. Sağlıklı bir kiloda kalın: Bu deri yamaları genellikle kilo kaybından sonra temizlenir. Aşırı kiloluysanız, sağlık uzmanınız güvenli kilo verme planı oluşturmanıza yardımcı olabilir.
2. Sağlıklı yiyecekler tüketin: Sağlıklı besinler, kan şekeri seviyelerinizi kontrol etmenize yardımcı olabilir. Sağlıklı besinlerin örnekleri arasında meyveler, sebzeler, tam tahıllı ekmekler, az yağlı süt ürünleri, fasulye, yağsız et ve balık bulunur. Sağlıklı bir yemek planı oluşturmak için bir diyetisyene başvurabilirsiniz.
3. Düzenli egzersiz yapın: Egzersiz, kan şekeri seviyesini kontrol etmenize yardımcı olabilir, aynı zamanda kilonuzu yönetmenize veya kilo vermenize yardımcı olabilir. Her gün en az 30 dakika egzersiz yapmaya çalışın.
4. Doğru cilt bakım ürünleri kullanın: Bazı cilt bakım ürünleri cildinizi tahriş edebilir ve daha da kötüleştirebilir. Bu yüzden doktorunuza hangi cilt bakım ürünlerini kullanmanız gerektiğini sorun.

Kaçınılması Gerekenler

Akantozis nigrikanslı kişiler bazen cildin kirli olabileceğine veya etkilenen bölgelerin aşırı ovalanmasıyla çıkabileceğine inanırlar. Cildin daha fazla kalınlaşmasına ve kararmasına neden olabileceğinden, bu durumdan kaçınılmalıdır.

Komlikasyonlar

• Düşük benlik saygısı: AN’nin deri lezyonları genellikle tıbbi sorunlara neden olmaz, ancak kozmetik kaygılara bağlı olarak düşük benlik saygısına yol açabilir.
• Tip 2 diyabet: Akantozis nigrikansı geliştiren çocukların daha sonra yaşamlarında tip 2 diyabet (şeker hastalığı) geliştirme eğilimi daha yüksektir.