Sonohisterografi (Sulu Ultrason) Nedir? Nasıl Yapılır? Neden Yapılır?

Sonohisterografi (sonohysterography), rahminizin içini değerlendiren özel bir ultrason türüdür. Bu test, altta yatan pelvik ağrı, kısırlık veya vajinal kanamanın nedenini teşhis etmek için kullanılan bir görüntüleme örneğidir.

Sonohisterografi ayrıca histerosonografi, salin infüzyon sonografi (SIS), ve SHG (sono-histero-gram) kısaltması olarak da adlandırılabilir.

Rahim (uterus), bebeğin hamilelik sırasında büyüdüğü organdır. Rahmin alt kısmına serviks (rahim ağzı) denir. Serviks, rahmin vajinaya bağlanan boyun şeklindeki kısmıdır ve vajinanın üst kısmında yer alır.

Sonohisterografi, rahmin iç kısmını görüntülemek için kullanılan özel bir ultrason muayenesidir. Görüntü oluşturmak için ses dalgaları ve bilgisayar kullanan güvenli, ağrısız bir testtir. Bu işlem radyasyon kullanmaz.

Test sırasında doktorunuz, rahim zarını incelemek için rahim ağzından rahim içine sıvı (salin) enjekte eder. Bu yaklaşım, sıvı içermeyen ultrason kullanıldığından daha fazla yapı tanımlanmasını sağlar.

Olağandışı kanamalar yaşıyorsanız (özellikle menopozdan sonra), düşükleri tekrarlıyorsanız veya hamile kalmakta zorlanıyorsanız, doktorunuz halk arasında “sulu ultrason” olarak da bilinen sonohisterografiyi önerebilir.

Genellikle anormal büyümeler, fibroid tümörleri veya polipler gibi normal ultrasonların göremediği şeyleri aramak için kullanılır. Ayrıca rahminizin içinde yara izi (skar) olup olmadığını kontrol etmek veya anormal şekilli olup olmadığını görmek için de kullanabilir.

Bu test, hastanede veya bir klinikte yapılabilir. Genellikle 30 dakikadan az sürer.

Sonohisterografi Neden Yapılır?

Sonohisterografi, aşağıdakiler dahil bir dizi tıbbi durumu teşhis etmeye yardımcı olmak için kullanır:

• Fallop tüplerinizin tıkalı olup olmadığını belirlemek
• Düşük yaptıysanız veya hamile kalamadıysanız rahim muayenesi
• Endometriozis gibi skar dokusunun incelenmesi
• Rahim fibroidleri ve rahim polipleri içerebilecek anormal büyümeleri tanımlamak
• Rahim zarındaki düzensizlikleri belirlemek
• Rahmin anormal şeklinin olup olmadığını belirleme
• Rahim kanseri

Aşağıdaki gibi rahiminizle ilgili bir sorun olduğunu düşündüren belirtileriniz varsa, doktorunuz bu testi önerebilir:

• Anormal âdet kanaması
• Kısırlık
• Tekrarlanan düşükler
• Anormal bir pelvik muayene

Standart bir ultrason testi bir sorunu teşhis etmek için yeterli bilgi göstermezse bu teste ihtiyacınız olabilir.

Sonohisterografinin rahim hakkında bilgi almak için kullanılan diğer testlere göre bazı faydaları vardır. Diğer testler şunları içerir:

• Histerosalpingografi: Bu, radyasyon kullanan bir tür röntgendir (X-ışını).

• Histeroskopi: Bu anestezi ile yapılması gereken cerrahi bir işlemdir.

• MRG: Bu, büyük mıknatıslar ve bir bilgisayarla yapılan bir görüntüleme testidir. Bir MRG, rahmin iç kısmının net bir görüntüsünü vermeyebilir.

Sonohisterografiye Hazırlanmak İçin Ne Yapılır?

Hamile iseniz veya hamile olma ihtimaliniz varsa veya pelvik enfeksiyonunuz varsa sonohisterografi yapılmaz. İşlemden önce hamileliği dışlamak için size bir idrar testi verilebilir. Latekse alerjiniz olup olmadığı da sorulacaktır.

Sonohisterografi genellikle âdet (regl) döneminde olmadığınızda veya vajinal kanama yaşamadığınızda planlanır. Her ikisi de doktorunuzun rahim zarını ne kadar iyi görebileceğini etkileyebilir.

Test, enfeksiyon riskini azalttığı için genellikle âdet döneminize başladıktan bir hafta sonra yapılır. Aynı zamanda rahim zarının en ince olduğu zamandır, bu da doktorların anormallikleri daha kolay belirlemesine yardımcı olur.

Anormal kanamanız varsa, testten önce kanamayı durdurmak için size bir ilaç verilebilir.

Prosedür biraz kramplara neden olabilir. Bu yüzden önceden bir ağrı kesici almak isteyebilirsiniz. Bu konuda doktorunuza ne önerdiğini sorun.

Sonohisterografi Nasıl Yapılır?

Sonohisterografinin üç ana adımı vardır: İlk olarak transvajinal ultrason muayenesi yapmak sonra rahim içine sıvı doldurmak ve son olarak bir ultrason muayenesini tekrarlamak.

Test, mesaneniz boşken yapılır. Belden aşağınızı soymanız ve muayene masasına uzanmanız istenecektir. Kadın doğum uzmanınız herhangi bir hassasiyetiniz veya ağrınız olup olmadığını görmek için pelvik muayene yapabilir.

Doktorunuz, enfeksiyonunuz olduğunu düşünürse, prosedürü yaptırmadan önce enfeksiyonu temizlemek için antibiyotik almanız gerekebilir.

1: Transvajinal ultrason yapılması: Transvajinal ultrason, vajinaya özel bir ultrason probu yerleştirmeyi içerir. Prob, rahim zarının görüntüsünü yeniden oluşturan ses dalgaları yayar. Doktorunuz genellikle rahimde herhangi bir sıvı olmadan ilk taramayı yapacaktır. Bu görüntüler bir ekranda gösterilir.

2: Rahim içine sıvı verilmesi: Doktorunuz ultrason probu ile uterusu inceledikten sonra vajinaya bir spekulum yerleştirir. Bu, vajinayı açık tutmak için tasarlanmış özel bir alettir ve rahim ağzına ulaşmayı kolaylaştırır.

Doktorunuz rahim ağzının içini temizlemek için özel bir pamuklu çubuk kullanacaktır. Daha sonra rahim ağzınıza ince, esnek bir tüp (kateter) yerleştirecektir. Salin adı verilen tuzlu bir sıvı, kateterden rahminize gönderilir. Salin sıvısı, ultrasonun daha keskin ayrıntılara sahip bir görüntü oluşturmasına yardımcı olur. Sıvı rahim içine girdikçe kramp oluşabilir.

Bazı durumlarda prosedür salin olmadan da yapılabilir. Örneğin hamilelik sırasında kullanılmaz.

3: Ultrason yapılması: Doktorunuz bir kez daha transvajinal ultrason probunu yerleştirecek ve tüpü uterusa daha fazla sıvı göndermek için kullanacaktır. Doktorunuz ultrasonu rahim zarını incelemek için kullanacak ve bazen sıvının uterustan ve fallop tüplerine akışını not edecektir.

Ayrıca “doppler ultrason” olarak bilinen ultrasonun özel bir özelliğini kullanabilirler. Bu yöntem, doktorunuzun kan akışı veya kan akışı tıkanıklıklarını belirlemesine olanak tanır. Doppler, poliplere ve tümörlere kan tedarikinin yanı sıra kan pıhtılarının belirlenmesinde faydalıdır.

Prosedürden Sonra

Sonohisterografi yaptırdıktan hemen sonra normal aktivitelerinize geri dönebilmelisiniz.

Prosedür genellikle işe veya okula müdahale edecek ciddi yan etkilere neden olmaz. Herhangi bir rahatsızlığınız varsa bir gün kadar cinsel ilişkiden kaçınmak isteyebilirsiniz. Yaşadığınız herhangi bir hafif kanama birkaç gün içinde durmalıdır.

Önümüzdeki birkaç gün içinde şiddetli ağrı veya ateşiniz varsa derhal doktorunuza bildirin. Ayrıca, vajinal akıntınızın türünde veya miktarında bir değişiklik olup olmadığını da bildirin. Bunlar bir enfeksiyon belirtisi olabilir.

Sonohisterografinin Riskleri Nelerdir?

Sonohisterografi, az risk içeren güvenli bir prosedürdür. Bazı kadınlar işlem sırasında rahatsızlık hissederler. Çok nadir durumlarda, küçük bir pelvik enfeksiyon riski vardır. Sağlık uzmanınız bunu önlemeye yardımcı olacak adımlar atacaktır.

Sonuç

Sonohisterografi, doktorunuzun rahim zarını görselleştirmesine olanak tanıyan kısa, minimal invaziv bir prosedürdür. Doktorunuz, ultrason sırasında gördüklerine bağlı olarak takip testi veya tedavileri önerebilir.

Hamile kalmakta sorun yaşıyorsanız ve doktorunuz fallop tüplerinizin tıkalı olduğunu görürse, cerrahi onarım veya in vitro fertilizasyon (IVF) (tüp bebek) tartışılacak seçenekler olabilir.

---

Kaynaklar ve Referanslar:
1: What is sonohysterography?
2: About sonohysterography