Cinsel İlişkiden Tiksinme: Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi
Cinsel ilişkiden tiksinme (cinsel tiksinti bozukluğu), cinsel ilişkiden kaçınma ve ilişkiye girmekten tiksinti duyma ile karakterize bir cinsel işlev bozukluğudur. Cinsel tiksinti bozukluğu, cinsel isteğin şiddetli bir derecede azaldığı veya hatta ortadan kalktığı cinsel isteksizliğin daha ileri bir aşamasıdır. Her 100 kişiden en az 1 veya 2 kişinin cinsel ilişkiden tiksindiği tahmin edilmektedir.
Bu bozuklukta kadın cinsel ilişki kurmaktan tiksinti duyacak kadar rahatsız olur, çoğunlukla birlikte, cinsel ilişki kurmamak için gerekçeler bulmak, baş ağrısı, karın ağrısı çekmek gibi cinsel ilişkiden kaçınma davranışları bulunur. Cinsel tiksinti bozukluğu olan insanlar cinsel aktivitelerden kaçınırlar. Hatta cinsellik konularının konuşulmasından bile rahatsız olurlar. Tahmin edileceği gibi evli olanlarda bu durum belirgin bir sıkıntıya ve çiftler arasında ilişkilerde bozulmalara neden olur.
Hem erkek hem de kadınlar cinsel isteksizlik bozukluğu yaşayabilir. Kadınlar tecavüz ve diğer cinsel saldırılara maruz kalırsa bu problemin yaşanması daha muhtemeldir.
Cinsel İlişkiden Tiksinme Nedenleri Nelerdir?
- Travmalar (tecavüz, ensest (aile içi cinsel ilişki), sarkıntılığa mağruz kalma)
- Çocukluk veya genç ergenlikte cinsel saldırıya veya tecavüze uğrama
- Cinsel organlara karşı antipati duyma (penis, vajina ve sperm)
- Menopoz döneminde yaşanan duygu kayıpları
- Cinsel yaşam ile ilgili bilinçaltı suçluluk duygusunun olması
- Cinselliğe yönelik çok güçlü utanç ve günah duygusu taşıma
- Toplumsal önyargı veya kaygılar
- Doğumdan sonra, âdet öncesi veya hemen sonrası
- Bir hastalık veya cerrahi müdahale sonrası
- Cinsel ilişki sırasında sürekli ağrı duyma
- Eşler arasında çatışma, eleştiriler ve hor görme
- Güveni kötüye kullanma (aldatma)
- Duygusal bağlantılarda azalma olması
- Baskıcı bir aile ortamında yetişme
- Yatılı okullarda eğitim görme
- Cinsel yaşamla ilgili bilgiden yoksun evlenme
- Aynı zamanda idrar yapma veya dışkı organları olarak da görev yapan cinsel organların pis olduğu düşüncesi
- Sevilen birinin ölümü, iş kaybı, emeklilik veya boşanma gibi büyük veya stresli yaşam değişiklikleri
- Ayrıca depresyon, yorgunluk ve stres de cinseliğe ilginin azalmasına katkıda bulunabilir
Cinsel ilişkiden tiksinmenin yanında ayrıca cinsel arzuların azalmasına da sebep olabilecek birçok tıbbi ve psikolojik faktörler bulunmaktadır. Bunlar:
- Negatif düşünce kalıpları (öfke, bağımlılık, samimiyet korkusu, ya da reddedilme duyguları)
- Ruh sağlığı sorunları (depresyon, anksiyete, düşük benlik saygısı ve stres)
- İlaçların yan etkileri (özellikle antidepresanlar ve anti-nöbet ilaçları)
- Gecikmiş ejakülasyon (ilişki sırasında boşalma yetersizliği)
- Disparoni (ağrılı cinsel ilişki)
- Erektil disfonksiyon (iktidarsızlık)
- Gebelik ve emzirme dönemi
- Alkol veya uyuşturucu kullanımı
- Kronik hastalıklar
- Ağrı ve yorgunluk
- Hormonal değişiklikler
- Menopoz dönemi yaşanan sorunlar
- Yüksek tansiyon (hipertansiyon)
- Kroner kalp hastalığı
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH)
- Nörolojik sorunlar
- Diyabet, artrit ve kanser
Cinsel ilişkiden tiksinme (cinsel tiksinti) bozukluğu olan kişilere cinsel yönden yaklaşıldığında iğrenme, korku, kaygı yada utanç gibi duyguları ifade edebilecekleri gibi daha şiddetli durumlarda panik atağa varan sorunlar yaşanabilir.
Cinsel tiksinti bozukluğu yaşayan kişilere bakıldığında, sorunun sıklıkla obsesif kişilik bozukluğuyla birlikte görüldüğü, bu kişilerin aynı zamanda temizlik ve titizlik konusunda takıntılı oldukları saptanmış. Bunun yanı sıra kaygı ve panik bozukluğu, ayrıca fobik kaçınmalar da cinsel tiksinti bozukluğuyla birlikte görülebilen rahatsızlıklardan. Toplum genelinde sık olarak karşılaşılan vajinusmus (cinsel ilişkiye girememe) rahatsızlığı altında da birleşmeye dair tiksinme, kaçınma gibi olgular yatıyor olabilir.
Cinsel İlişkiden Tiksinme Belirtileri
- Cinsel ilişkiden kaçınma ve hiç düşünmeme
- Baş, karın ağrısı veya başka bir rahatsızlığı dile getirerek ilişkiden kaçınma
- Cinsel ilişkiden korku duyma ve panik atak gelişimi
- Şiddetli belirtiler baş dönmesi, nefes darlığı, yoğun korku ve hızlı kalp atışı
- Cinsellik konuları açıldığında rahatsızlık duymak
Cinsel İlişkiden Tiksinme Tedavisi
Tedavide temel amaç tiksintiye yol açan etkenlerin bulunup ortadan kaldırılması ya da çözümlenmesidir. Bazen tiksintiye yol açan etken sevişme sırasında kişiyi çok rahatsız eden ama ifade edemediği bir eylemdir. Ancak cinsel tiksinti bozukluğuna her zaman kolaylıkla çözümlenecek basit bir etken neden olmaz ve etkenlerin bulunup çözümlenmesi zaman alabilir.
Cinsel İlişkiden Tiksinme Etkileri
- Kişinin kendine güveninde azalma
- Sosyal ve ekonomik başarısızlık
- Sosyal güvensizlik ve izolasyon
- Samimiyet ile ilgili sorunlar
- Diğer cinsel sorunlar
- Depresyon ve anksiyete
- Madde bağımlılığına yönelme
- Yeme bozuklukları
- Travmatik stres ve karamsarlık
- Çaresizlik duygusu