Mediastinit Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Tedavisi
Mediastinit (mediastinitis), akciğerler arasındaki göğüs bölgesinin (mediasten) iltihaplanmasıdır. Bu alan kalp, büyük kan damarları, nefes borusu (trakea), yemek borusu (özofagus), timus bezi, lenf düğümleri ve bağ dokusunu içerir.
Mediastinit genellikle yemek borusunda veya göğüs cerrahisinde meydana gelen bir yırtıktan kaynaklanır. İnsanlarda şiddetli göğüs ağrısı, nefes darlığı ve ateş vardır. Tanı için bir göğüs röntgeni veya bilgisayarlı tomografi (BT) gereklidir. Tedavi antibiyotiklerle ve bazen ameliyatla yapılır.
Mediastinit, geç fark edilirse veya yanlış bir şekilde tedavi edilirse son derece yüksek bir ölüm oranı taşıyan, hayatı tehdit eden bir durumdur.
Mediastinitin Nedenleri
Mediastinit aniden ortaya çıkabilir (akut) veya yavaş yavaş gelişebilir ve zamanla kötüleşebilir (kronik).
Mediastinit en sık bir enfeksiyondan kaynaklanır. Enfeksiyonun en yaygın iki nedeni şunlardır:
- Yemek borusunda bir yırtık
- Göğüs cerrahisi (median sternotomi adı verilen bir prosedür)
Yemek borusu (özofagus), endoskopi gibi bir prosedür sırasında, şiddetli kusma (Boerhaave sendromu) veya göğüste bir yaralanma nedeniyle yanlışlıkla yırtılabilir. Bazen lye (kül suyu) veya belirli düğme pilleri gibi yakıcı bir maddenin yutulması sonucu da bir yırtılma meydana gelir.
Median sternotomi, göğüs kemiğinin (sternum) tüm uzunluğu boyunca yapılan ve ikiye bölen bir insizyonu içerir. Median sternotomi, doktorların kalp nakli, kalp kapakçığı ameliyatı veya koroner arter baypas ameliyatı gibi prosedürler için göğse erişebilmeleri için kullanılır.
Mediastinitin diğer nedenleri arasında şunlar bulunur:
- Histoplazmoz adı verilen bir mantar enfeksiyonu
- Radyasyon tedavisi
- Lenf düğümleri, akciğerler, karaciğer, gözler, deri veya diğer dokuların iltihabı (sarkoidoz)
- Tüberküloz
- Şarbon soluma
- Kanser
Bu bozukluklar kronik mediastinite neden olma eğilimindedir. Kronik mediastinit, fibrozan mediastinit ile sonuçlanabilir. Fibrozan mediastinitte, kan damarları veya hava yolları (bronşlar) tıkanabilir.
Risk Faktörleri
Risk faktörleri şunları içerir:
- Yemek borusu hastalığı
- Şeker hastalığı
- Üst gastrointestinal sistemdeki sorunlar
- Son göğüs ameliyatı veya endoskopi
- Zayıflamış bağışıklık sistemi
Mediastinit Belirtileri
Belirtiler şunları içerebilir:
- Göğüs ağrısı
- Titreme
- Ateş
- Genel rahatsızlık
- Nefes darlığı
Yakın zamanda ameliyat olmuş kişilerde mediastinit belirtileri şunları içerir:
- Göğüs duvarı hassasiyeti
- Yara drenajı
- Kararsız göğüs duvarı
Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorunuz bir fizik muayene yapacak ve semptomlar ve tıbbi geçmiş hakkında soru soracaktır. Ardından bazı testler yaptıracaktır.
Testler şunları içerebilir:
- Göğüs bilgisayarlı tomografi taraması veya MRG taraması
- Göğüs röntgeni
- Ultrason
Median sternotomi geçiren bir kişide mediastinit meydana geldiğinde, doktorlar iltihaplanma bölgesine bir iğne sokabilir ve mikroskop altında inceleme için sıvı örneği alabilir (aspirasyon biyopsisi).
Mediastinit Tedavisi
Enfeksiyonu tedavi etmek için antibiyotik verilir. Bazen enfekte sıvıyı göğüsten boşaltmak, yemek borusundaki yırtığı onarmak veya her ikisini yapmak için ameliyat gerekir. Fibrozan mediastinit için tedavi yoktur.
Kişinin ne kadar iyi olacağı, mediastinitin nedenine ve ciddiyetine bağlıdır.
Göğüs cerrahisi sonrası mediastinit çok ciddidir. Durumdan ölme riski vardır.
Olası Komplikasyonlar
Komplikasyonlar şunları içerir:
- Enfeksiyonun kan dolaşımına, kan damarlarına, kemiklere, kalbe veya akciğerlere yayılması
- Skar (yara izi)
Skar (yara izi), özellikle kronik mediastinitin neden olduğu durumlarda şiddetli olabilir. Skar kalp veya akciğer fonksiyonuna müdahale edebilir.
Önleme
Göğüs cerrahisine bağlı mediastinit gelişme riskini azaltmak için cerrahi yaralar ameliyattan sonra temiz ve kuru tutulmalıdır.
Tüberküloz, sarkoidoz veya mediastinit ile ilişkili diğer durumların tedavisi bu komplikasyonu önleyebilir.
Hangi Durumlarda Doktora Başvurulmalı?
Açık göğüs ameliyatı geçirdiyseniz ve şunları geliştirdiyseniz doktorunuzla iletişime geçin:
- Göğüs ağrısı
- Titreme
- Yaradan drenaj
- Ateş
- Nefes darlığı
Akciğer enfeksiyonunuz veya sarkoidozunuz varsa ve bu semptomlardan herhangi birini geliştirirseniz, hemen doktorunuza başvurun.
Kaynaklar ve Referanslar:
1: What is mediastinitis?
2: About mediastinitis