Balanit Nedir? (penis başı iltihabı) Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi
Balanit (balanitis), penis başında (glans) görülen iltihaplanmadır. Sünnet derisi (prepus) de dahilse, buna balanopostit denir. Balanit, normalde glans derisinde bulunan organizmaların, özellikle de mayaların aşırı çoğalmasından kaynaklanır.
Durum genellikle sünnet derisi olan (yani sünnet edilmemiş) erkeklerde görülür, ancak sünnet olan erkeklerde de görülebilir.
Balanit belirtileri genellikle kızarıklık, hafif şişkinlik, kaşıntı, döküntü ve penis çevresinde tahriş ve ağrıyı içerir. Ayrıca kokulu bir deşarj da bu belirtilere eşlik edebilir. Balanit rahatsız edici ve bazen ağrılı olabilir, ancak genellikle ciddi bir durum değildir. Topikal ilaçlar ile rahatlatılabilir.
Sünnet derisinin altındaki ortam sıcak ve nemlidir, bu koşullar balanite neden olan organizmaların büyümesini teşvik eder.
Penise yerleşmeyi başarabilen mantar genelde, candida albicans olarak tanımlanan ve vajinal enfeksiyonların da baş sorumlusu olan maya mantarıdır. Bir araştırmaya göre idrar yolu girişi ve ön derinin altındaki kısımda erkeklerin % 15-20’sinde candida mantarı yaşıyor, ancak bu oran sünnetli erkeklerde daha düşüktür.
Bundan öte erkekte maya mantarı teşhisini kadınların aksine hemen tedavi gerektiren bir enfeksiyon şeklinde anlamamak gerekir. Tedavi ancak belirtileri gerektiriyorsa öngörülebilir.
Balanitin Türleri
Üç çeşit balanit vardır:
- 1: Zoon balaniti: Zoon balaniti veya balanitis circumscripta plasmacellularis, penis başının ve sünnet derisinin iltihaplanmasıdır. Kronik olan bu durum genellikle orta ya da yaşlı sünnetsiz erkeklerde görülür. Etiyolojisi (nedeni) bilinmemekle birlikte, oluşumunda (lokal enfeksiyonlar, kötü hijyen, ısı, sürtünme ve sürekli sürtünme) farklı faktörlerin olduğu bildirilmiştir. Genellikle iyi huylu bir durum olarak kabul edilir ve malignitelerle ilişkisi nadiren bildirilmiştir.
- 2: Balanitis sirsinata: Reaktif artrit (Reiter Sendromu) bir sonucu olarak ortaya çıkar. Penis üzerinde beyaz sınırlı plak şeklinde belirir.
- 3: Pseudoepitheliomatous keratotik ve mikalı balanit: Penis başındaki pullu, siğil benzeri deri lezyonları ile karakterizedir.
Balanit Nedenleri Nelerdir?
Balanitin çok çeşitli nedenleri vardır, ancak çoğu vaka sünnetsiz erkeklerde yetersiz hijyen ile ilgilidir. Sünnet derisi düzenli olarak geri çekilmediğinde ve glans uygun bir şekilde temizlenmediğinde, ter, döküntü, pul pul dökülmüş deri ve bakteri veya mantar birikmesi meydana gelebilir ve bu da iltihaplanma ile sonuçlanır.
Predispozan (riski artıran) faktörler arasında şeker hastalığı (diabetes mellitus), travma (örneğin fermuar yaralanması), obezite ve ödemli koşullar (örn. Konjestif kalp yetmezliği, siroz, nefrotik sendrom) bulunur. Balanitin diğer nedenleri şunlardır:
- Doğum kontrol amacıyla partner tarafından kullanılan spermisit kremlerine karşı hassasiyet
- Penisin aşırı yıkanması
- Penis temizliğinde sabun ve diğer tahriş edicilerin kullanılması
- Penise sürtünen kumaşın tahrişi
- İdrar yolları enfeksiyonları
- İç çamaşırların temizlenmesi ya da yapımında kullanılan kimyasal maddeler
- Mantar enfeksiyonları
- Peniste kokulu losyonlar veya spreyler kullanmak
- Sifiliz, trikomonas ve gonore gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar
- Reaktif artrit ve liken skleroz atrophicus gibi hastalıklar
- Sedef gibi iyi huylu (kanserli olmayan) cilt hastalıkları
- Bazı cilt kanseri türleri (çok nadir)
- Bazı durumlarda hiçbir neden bulunamayabilir
Balanit Belirtileri
Balanitin belirtileri şunlardır:
- Penis başında kızarıklık
- Penis başında şişkinlik ve hassasiyet
- Sünnet derisi altında kalın, topaklı bir akıntı
- Geri çekilemeyen sıkı sünnet derisi (fimozis)
- Peniste deşarj (kötü kokulu smegma)
- Genital bölgede kaşıntı ve ağrı
- Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni)
- Ağrılı idrara çıkma
- İktidarsızlık
Balanitin bazı belirtileri cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) veya pamukçuk ile benzerdir.
Balanit Tanısı
Penisteki tahriş bir iki gün içinde geçmezse doktorunuza veya bir üroloğa danışmak gereklidir.
Balanit genellikle bir fizik muayene sırasında teşhis edilebilir çünkü çoğu semptomu görünürdür. Doktor penisi inceledikten sonra daha ciddi enfeksiyon ihtimalinin olup olmadığını anlamak için testler yapacaktır.
Peniste akıntı varsa, bakteriyel veya mantar hücrelerinin varlığını kontrol etmek için pamuklu bir çubukla numune alınabilir veya idrar örneği istenebilir. Bu, balanitin nedenini belirlemeye yardımcı olur. Balanitin kronik bir cilt hastalığından kaynaklandığı şüphesi varsa biyopsi de yapılabilir.
Balanit Tedavisi
Erkeğin penisinde bir takım belirtiler baş gösterirse tedavi gerekli olacaktır. Mantara karşı krem şeklinde Clotrimazol, losyon ve pudra kullanılabilir.
Ilık ve nemli hava enfeksiyonu teşvik ettiği için penisin, örneğin; ön deri altına bakım bezi yerleştirerek mümkün olduğu kadar “kuru tutulması” gerekir.
Peniste mantar enfeksiyonunun sürekli tekrarlaması durumunda sünnet, yani ön derinin kesilerek alınması da tavsiye edilir.
Bakteri ve mantar enfeksiyonlarını iyileştirmek için antibiyotikler ve mantar ilaçları kullanılır. Tanı ve tedavi üroloji ve çocuk ürolojisi doktorları tarafından yapılmaktadır.
Komplikasyonlar
Balanitin tedavisi kolaydır, ancak bazı durumlarda komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bunlar şunları içerebilir:
- Penis açıklığında yara izi
- Ağrılı sünnet derisi retraksiyonu
- Penise yetersiz kan akımı
Balanit Nasıl Engenlenir?
Balaniti önlemek için çeşitli yollar vardır. Bunlar:
- Temizliğe (hijyene) dikkat edin.
- Penis üzerinde parfümlü veya koku giderici ürünlerin kullanımından kaçının.
- Özellikle terledikten veya cinsel ilişkiye girdikten sonra duş alın, duş sonrası penisinizi tam olarak kurutun.
- Semptomlar kondom kullanımı ile ilgili ise, hassas ciltler için tasarlanmış bir kondom kullanmayı deneyin.
- Hassas cildi tahriş edebilecek kimyasallarla çalışıyorsanız, tuvalete gitmeden önce ellerinizi yıkayın.
- Tuvalete gittikten sonra penis ucunun kuru ve idrarsız olduğundan emin olun.
- Bebek bezi kullanan çocuğunuz varsa, sıcak ve ıslak koşullar balanit riskini artırabileceğinden, bebek bezlerini düzenli olarak değiştirmek önemlidir.
Balanit İçin Bitkisel Tedavi
Aşağıdaki uygulama ve besinlerle balanit ile ilişkili ağrı, kaşıntı ve ve tahriş gibi belirtilerden kurtulabilirsiniz:
- Soğuk kompres: Soğuk kompres uygulamak kızarıklık, kaşıntı ve tahriş gibi belirtilerden kurtulmanıza yardımcı olabilir. Penis başına buz koyduğunuzda kaşıntıdan anında rahatlama yaşayacaksınız. Ayrıca cilt dokularının iltihaplanması sonucu oluşan ağrıdan da kurtulamanıza yardımcı olacaktır.
- Sarımsak: Taze sarımsak tüketiminizi artırın. Sarımsakta bulunan allisin, bakteriyel enfeksiyonlarla savaşmaya ve bağışıklığı artırmaya yardımcı olur.
- Kırmızı biber: Taze kırmızı biber balanit ile ilişkili ağrıları azaltmaya yardımcı olabilir. Kırmızı biber bağışıklık sistemini güçlendirmek için A vitamini ve doğal bir ağrı kesici görevi gören kapsaisin içerir.
- Zencefil: Zencefil, balanitis semptomlarını azaltan antibakteriyel ve anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. Yemeklerinize zencefil ekleyin yada en iyi sonuç için günde iki kez zencefili çay olarak için.